W świecie nauki, granica pomiędzy odkryciem a wynalazkiem może być niejasna. Artykuł 28 Prawa Własności Przemysłowej stara się rozjaśnić tę niepewność, definiując zestaw rozwiązań, które nie mogą być chronione jako wynalazki. Oto one:

 Odkrycia i teorie naukowe 

Odkrycie nowego związku chemicznego występującego w naturze jest kluczowe dla rozwoju nauki, jednak samo odkrycie nie jest chronione patentem. Dla kontrastu, opracowanie metody syntetycznego wytwarzania tego związku mogłoby już podlegać ochronie patentowej. 

Analogicznie, podczas gdy teorie naukowe, takie jak teoria względności Einsteina, są podstawą dla wielu wynalazków, same w sobie nie mogą być patentowane. To samo dotyczy metod matematycznych, chociaż mogą one być chronione w inny sposób, na przykład poprzez prawa autorskie.

Projekty i zasady oraz metody wykonywania umysłowych czynności, gier oraz działalności gospodarczej 

Metody umysłowe, takie jak techniki uczenia się czy gry edukacyjne, na przykład gra planszowa oparta na zasadach chemii, służące do edukacji w dziedzinie chemii, nie mogą być chronione jako wynalazki. To samo dotyczy strategii działalności gospodarczej, włączając innowacyjne systemy zarządzania laboratorium.

Rozwiązania, których nie można zastosować lub które nie przynoszą żadnych konkretnych wyników 

Tutaj mówimy o rozwiązaniach niemających charakteru technicznego. Na przykład, teoretyczne maszyny lub urządzenia, których budowa byłaby w sprzeczności z obecnie obowiązującymi prawami fizyki, nie mogą być patentowane.

Rozwiązania sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami 

Na koniec, ważne jest, aby zrozumieć, że nawet potencjalnie przełomowe wynalazki mogą być odrzucone, jeśli są sprzeczne z obowiązującymi normami etycznymi lub moralnymi. Na przykład, eksperymenty genetyczne na ludziach, takie jak tworzenie „designerskich” dzieci, są uznawane za nieetyczne i nie mogą być patentowane.

Wytwory o charakterze jedynie estetycznym

Nawet jeśli stworzymy arcydzieło artystyczne wkomponowane w najnowocześniejszą technologię, to jeśli jego główną funkcją jest estetyka, nie będzie mogło być chronione jako wynalazek. Możliwe jednak, że takie dzieło będzie mogło korzystać z ochrony na podstawie prawa autorskiego.

Metody matematyczne

Według art. 28 Prawa Własności Przemysłowej, metody matematyczne nie mogą być uznane za wynalazki i nie podlegają ochronie patentowej. To zapis mający znaczący wpływ na prace naukowe wielu dziedzin – od fizyki, przez informatykę, aż po ekonomię.

Z punktu widzenia naukowca może to oznaczać, że choć rozwinięcie nowej metody matematycznej może być przełomem w danym obszarze badawczym, to sama w sobie nie może być przedmiotem ochrony patentowej. Przykładem mogłoby być wypracowanie nowatorskiego algorytmu służącego do analizy wielkich zbiorów danych w kontekście sztucznej inteligencji.

Mimo że prawo wyklucza możliwość opatentowania metod matematycznych, to jednak istnieją pewne niuanse, które warto znać. Zgodnie z wskazówkami EPO (Europejskiego Urzędu Patentowego), metody matematyczne mogą być elementem patentowanego wynalazku, jeśli spełniają określone warunki.

Przede wszystkim, metoda matematyczna może stać się częścią patentowanego rozwiązania, gdy jest zintegrowana z technicznym rozwiązaniem do tego stopnia, że nie można jej oddzielić od tego rozwiązania bez utraty sensu. Na przykład, algorytm stosowany w procesie przetwarzania sygnału w technologii radarowej mogłoby być brane pod uwagę w ramach szerszego wynalazku technologicznego.

Dodatkowo, wykorzystanie metody matematycznej musi przyczyniać się do rozwiązania konkretnego technicznego problemu. To oznacza, że metoda matematyczna powinna mieć realny wpływ na działanie techniczne lub proces technologiczny. Przykładowo, zastosowanie algorytmu optymalizującego sterowanie silnikiem w samochodzie elektrycznym mogłoby być elementem rozwiązania podlegającego ochronie patentowej.

Zaakcentujmy, że sama metoda matematyczna jako taka nie jest opatentowana, a raczej jej konkretna aplikacja techniczna w ramach szerszego wynalazku. Dlatego istotne jest, aby w procesie aplikacji patentowej skupić się na technicznym charakterze rozwiązania, do którego metoda matematyczna przyczynia się.

—

Mam nadzieję, że ten artykuł pomoże w zrozumieniu zakresu ochrony patentowej, pomagając w nawigacji w skomplikowanym świecie praw własności przemysłowej.